واتیکان‌ که‌ طبق‌ قرارداد لاتران‌ بین‌ دولت‌ فاشیست‌ موسولینی‌ و کاردینال‌ «گاسپاری‌» تأسیس‌ شده‌، دارای‌ شخصیتی‌ حقوقی‌ می‌باشد که‌ از شخصیت‌ بین‌المللی‌ پاپ‌ (به‌ معنای‌ پدر) متفاوت‌ می‌باشد.

 قرارداد لاتران‌ شامل‌ سه‌ سند است‌: یک‌ قرارداد کلی‌  CONCORDAT کنکوردات‌، یک‌ موافقت‌ نامه‌ مالی‌ و یک‌ موافقت‌ نامه‌ اجرایی‌.

 در سه‌ مجموعه‌ فوق ، مسائل‌ زیر تصریح‌ شده‌ است‌:

 1ـ حاکمیت‌ و صلاحیت‌ پدر مقدس‌ بر سرزمین‌ واتیکان‌ و اعلام‌ واتیکان‌ به‌ عنوان‌ دولتی‌ مستقل‌ در داخل‌ کشور ایتالیا.

 2ـ اعطای‌ صالحیت‌ انحصاری‌ به‌ کلیسا در امر ازدواج‌.

 3ـ ممنوع‌ شدن‌ کشیشها و خدمتگزاران‌ کلیسا از اشتغال‌ به‌ امور دولتی‌.

 4ـ اعطای‌ کمک‌ مالی‌ به‌ واتیکان‌ به‌ مبلغ‌ هزار و پانصد میلیون‌ لیر.

 5ـ معافیت‌ کلیسا از پرداخت‌ مالیات‌ به‌ دولت‌ ایتالیا.

 6ـ حق‌ ضرب‌ سکه‌ و چاپ‌ تمبر.

 7ـ اجرای‌ روش‌ محرمانه‌ برای‌ حل‌ و فصل‌ مسائل‌ حاد بین‌ دولتین‌ واتیکان‌ ـ ایتالیا و...

 مفاد قرارداد لاتران‌ در ماده‌ هفت‌ قانونون‌ اساسی‌ ایتالیا (1948 میلادی‌) تنفیذ گردیده‌ است‌.

 استقرار دستگاه‌ پاپی‌ از دو دیدگاه‌: ساخت‌ سازمانی‌ کلیسا و قدرت‌ کلیسا در استفاده‌ از معتقدات‌ مذهبی‌ مردم‌ کاتولیک‌، در اهدافی‌ که‌ مورد توجه‌ واتیکان‌ است‌، قابل‌ تعمق‌ و بررسی‌ است‌.

 پاپ‌ و واتیکان‌ علاوه‌ بر اداره‌ امور جاری‌ کشور، سرگرم‌ وضع‌ قوانین‌ مذهبی‌ مردم‌ کاتولیک‌ و ساخت‌ سازمانی‌ و سلسله‌ مراتب‌ کلیسا ،شامل‌ 1752 ماده‌ می‌باشد که‌ اخیراً تکمیل‌ و رسماً منتشر گردیده‌ و قرار بود که‌ از آبان‌ ماه‌ 1362 به‌ مرحله‌ اجرا درآید.

 این‌ مجموعه‌ قوانین‌ شامل‌ هفت‌ قسمت‌ می‌شود:

 مقررات‌ و تعاریف‌، خلق‌ خدا، نقش‌ آموزشی‌ کلیسا، نقش‌ تطهیری‌ کلیسا، مسائل‌ مادی‌ کلیسا، ضمانتهای‌ اجرایی‌ و فراینده‌های‌ کلیسا...

 این‌ مجموعه‌ قوانین‌ که‌ به‌ مثابه‌ «رساله‌ عملیه‌ کاتولیسم‌» در امور زندگی‌ مذهبی‌ کاتولیکها بشمار می‌رود، فقط‌ به‌ زبان‌ لاتین‌ چاپ‌ شده‌ و هنوز ترجمه‌های‌ آن‌ به‌ زبانهای‌ زنده‌ دنیا، منتشر نشده‌ است‌.

http://www.khosroshahi.net/book/book_body.php?fid=472&book_id=8&merg=1